Artqa tastap asqar taýdy, taza aýany, saf jeldi.
Arman qýyp Batyr bala Almatyǵa da keldi.
Záýlim úıler, taza kóshe, zýyldaǵan kólikter,
Qala degen – jumaqtaı, ásem, ári kórikti jer.
.
«Aqyndarǵa shabyt bergen, sýretshige oı salǵan,
Ánshi, bıshi, kúıshisi bar, batyrlary da qalǵan.
Bul bir qala jastyq shaqtyń, mahabbattyń mekeni,
Munda bolǵan adamnyń ýaqyty mándi ótedi!
.
Barar jerge shań qaptyrmaı, avtobýspen zýlaısyń,
Óz kóligiń bolsa, árıne, kóshelermen zyrlaısyń.
Qarnyń ashsa, kez kelgen jer satyp turar samsasyn,
Samsany asap, qarnyń toıyp, salqyn sýdy ańsaısyń.
.
Ońǵa buryl bir dúńgirshek, solǵa buryl basqasy,
Qalaǵanyn alar satyp, bolsa eger aqshasy.
Jarnamalar esińdi alyp, shaqyrady ózine,
Ǵajaıypty kórsetedi, senseń aıtqan «sózine».
.
Jan taptyrmaı arly-berli shapshań basqan qadamyn,
Qaıda asyqty, bile almadym, qalanyń ár adamyn.
Jan rahaty munda eken ǵoı, nege erte kelmegem,
Qamsyz ómir qalada eken, muny-daǵy bilmegem.»-
.
dep, Batyr da tańdaı qaǵyp, tamsanýyn qoımady,
Qyzyl-jasyl «aldaýyna» Almatynyń toımady.
Kózildirik taǵyp alǵan adamdarǵa qarap ol,
- «Aldymenen alý kerek nársem-daǵy»,- dedi-«sol».
.
Adamdardyń barlyǵy da kózildirik taǵypty,
Túrin, túsin úndemesten esine ol qaǵytty.
Durys eken kózildirik taqqandary, sándi-aq,
Mundaı kúnniń yssysynan qorǵanýy mándi-aq.
.
Tike tartty, elden surap, bazar jaqtyń jolyna,
Jaltaq-jaltaq qarap qoıyp, sol jaǵyna, ońyna.
Kerbezdenip, kelte kıgen qyzdarǵa ol kenetten,
Túsip ketti qos janary, qatty uıaldy, nelikten?!
.
«Jyldam baryp kózildirik satyp alyp, taǵaıyn,
Sálden keıin men sizderge uqsas bolam, aǵaıyn!
Qazaqqa jat qyzdarǵa da kózim túspes bolady,
Jyldam alsam kózildirik, kóńilim de tolady.»
.
Unatqannyn, sál qymbatyn satyp aldy, jarasty.
Saýdagerdiń aınasyna arly-berli qarasty.
Pulyn berip, ary qaraı aralaýǵa qalany,
Aldymenen park jaqtan bastaýdy jón sanady.
.
Mynaý ózi birtúrli eken, adam – jaqyn, alys ta,
Kúnniń kózi qońyr bolyp kórinedi alysta.
Adamdar da qońyr tústi, kósheler de, aǵash ta,
Ádettegi kórinisten erekshe de, oǵash ta.
.
Kıimi tar, ári qysqa, shashy kelte, jat tústi,
Qas-kirpigi súrmelengen bir arýǵa kóz tústi.
Qaraǵany úshin uıalyp Batyr jer bop barady,
Kenet álgi arý jaqyn kelip, buǵan qarady.
.
Qarady da, qysqa shashyn salalap bir tarady,
Kerbezdene, nazdana bir suraq odan surady.
Batyr daýsyn estimedi, qulaq tusy shýyldap,
Qalmasa etti bas aınalyp, júrek aınyp, ol qulap.
.
Arý bolsa qaıtalady sol suraǵyn bir márte,
Árbir sózi oqtaı tıip, janyn barady órtep.
Taýys qustaı kıingen bul qazaq pa, álde orys pa?
«Qoǵamda» bul qalaısha júr, barmaı ma eken «qoryqqa»?
.
Ashý kernep, namystanyp, býy shyǵyp qulaqtan,
Aryla almaı álek boldy mıyn jegen suraqtan.
«Qalaısha bul? Mynaý turǵan qazaq qyzy ma, sonda?»
Jarylardaı bolyp jigit ashýyn jıdy qolyna.
.
Tili ǵana qazaq, túri orys pa álde, káris pe?
Stýdent pe, sýretshi me, álde-daǵy ártis pe?
Túrden túr joq opa-dalap, sýretshiniń taqtasy,
Mundaılardan aýlaq ketip, Alla ózi saqtasyn.
.
Mata jetpeı qalǵandaı kil, tym qysqa ǵoı kıimi,
Qulaqtary tesik-tesik, arýǵa Batyr kúıindi.
Soıadaıyn tyrnaqtary - jeztyrnaqtyń tyrnaǵy.
Unamady sóılegeni, kerbez bulaı turǵany.
.
Ne surady sol bir arý, esinde joq Batyrdyń,
Arman qýyn kelgen «isin» álgi arý «qatyrdy».
Birer ýaqyt buryn ásem kóringen bul qalaǵa,
Ókpeli edi, oralǵysy keldi baıtaq dalaǵa.
.
Jańa ǵana qyzyqtyrǵan záýlim úıler, kenetten,
Tas betonnan salynǵan qorap eken, qur beker.
Sý sormaıtyn kóshesi, asyq mujyp tastaıtyn,
Jol edi ǵoı sál buryn armanyna bastaıtyn.
.
Júrek tusyn birnárse shymshyp aldy, aýyrdy,
Aýyl jaqta qaldyrǵan saǵyndy ol baýyrdy!
Men – aýyldyń balasy, qala maǵan teń emes!
Asyr salyp oınarǵa qala-daǵy keń emes!
.
Aýa jetpeı tarylyp, úıler basyp tóbeden,
Ystyǵy da tasydy nandaı shyqqan kómbeden.
Tez-tez qashyp qaladan, aýylyna asyqty,
Saǵyndy ol aýany, taýdy, qyrman-astyqty...
.
Kóz aldyna elestep kloýndaı túrimen,
Álgi arý maza da bermedi ǵoı túnimen.
«Qala eger qyzdardy osy kúıge túsirse,
Bir qyzymdy jibermeım(in), tipten, bir-aq kún súrse,»-
.
Qurylmaǵan otbasyn, qyzdaryn áli kelmegen,
«Qyryq úıden tıý bar,»- beker qazaq demegen.
dep, Batyr da bolashaq, Alla berse, qyzdaryn,
Ósiredi mápelep, tárbıelep qyz-daryn.
.
Taý ushynan qyltıyp, tań da atty-aý áreńdep,
Apasyna qońyraý shaldy Batyr «kelem» dep.
Keshe kelgen qaladan búgin ketip barady,
Batyrdyń júrek tusynda bir ókinish qalady...
.
/P.S. Bir kórinis jetedi, uǵý úshin adamdy,
Bir táýekel jetedi basý úshin qadamdy.
Bir múmkindik berilse, aýyl jaqqa tartyp ket,
Bir jupary jetedi baǵalaý úshin ǵalamdy.
.
Qorshaýlarsyz qamalǵan mynaý «azat qalańnan»,
Qashyp ketkin aýylǵa, úlgi al Batyr balańnan.
Sezinýge ómirdiń baǵasyn da, baılyǵyn.
Bir kúndik aýyl ómiri jetedi, bilseń, baǵamyn.
.
Ne paıda eger ósirgen eńbek jemis bermese,
Ne paıda eger balańyz qadirińdi bilmese.
Qalada ósti... aýylda, esh paryǵy bolmaıdy,
Aýyldaǵy tárbıe qaladan esh qalmaıdy.
Adam qunyn bilgenge-ómir mánsiz bolmaıdy...
Maqpal Sembaı
